Rękawice robocze do sprzątania – jak wybrać właściwe?
Kto z nas nie był w sytuacji kiedy sprzątał, używając popularnego środka do dezynfekcji i wybielania, który zawiera podchloryn sodu i po paru minutach z rękawic do sprzątania schodził kolori i nagle pękały?
Prawdopodobnie był to wyniki użycia typowych rekawic gospodarczych wykonanych z lateksu. Takie rękawice nienadają się do użytkowania ze wspomnianym środkiem czystości. Prawdopodobnie lepszym wyborem byłyby te wykonane z nitrylu, nawet jeśli byłyby to tylko jednorazowe, znacznie cieńsze rękawice. Poniżej omawiamy dlaczego.
W środowisku pracy, gdzie występuje kontakt z detergentami i środkami chemicznymi, odpowiedni dobór rękawic roboczych jest kluczowy nie tylko dla komfortu, ale przede wszystkim dla bezpieczeństwa. Rękawice do sprzątania muszą chronić skórę przed działaniem drażniących substancji, wilgocią oraz potencjalnymi alergenami.
Rodzaje materiałów rękawic do sprzątania
Rękawice ochronne stosowane w sprzątaniu produkowane są z różnych materiałów, z których każdy ma inne właściwości chemiczne i mechaniczne:
1. Lateks (naturalny kauczuk)
-
Zalety: dobra elastyczność, komfort noszenia, nie ograniczają ruchów dłoni, dobra ochrona przed wodą i łagodnymi detergentami, np. przy myciu okien, czy naczyń.
-
Wady: podatność na przebicie i rozdarcie, ograniczona odporność na silniejsze środki chemiczne, możliwość uczulenia (alergia na lateks).
2. Nitryl
-
Zalety: wysoka odporność na oleje, smary, rozpuszczalniki i środki czyszczące; brak ryzyka alergii
-
Wady: mniejsza elastyczność niż lateks.
3. Winyl (PVC)
-
Zalety: tanie, dobra ochrona przed wodą i łagodnymi detergentami.
-
Wady: niska odporność mechaniczna i chemiczna; nie zalecane do pracy z agresywną chemią.
4. Neopren
-
Zalety: bardzo dobra odporność na wiele środków chemicznych, w tym alkohole, oleje i ługi.
-
Wady: mniej elastyczne niż lateks; wyższa cena.
Podstawowe normy dla rękawic ochronnych
Podczas wyboru rękawic warto sprawdzać, czy spełniają odpowiednie normy:
-
EN 374 – ochrona przed substancjami chemicznymi i mikroorganizmami:
-
EN ISO 374-1: określa odporność chemiczną (typ A, B, C – w zależności od liczby i rodzaju chemikaliów, przed którymi chroni).
-
EN ISO 374-5: odporność na mikroorganizmy (bakterie, grzyby, wirusy).
-
-
EN 388 – odporność mechaniczna (ścieranie, przecięcie, rozdarcie, przekłucie).
-
EN 420 – ogólne wymagania dotyczące komfortu, dopasowania i nieszkodliwości materiałów.
Chemia stosowana przy sprzątaniu a rękawice
Najczęściej stosowane substancje chemiczne:
-
Alkaliczne środki czyszczące (np. wodorotlenek sodu – NaOH)
-
Działają drażniąco, powodują odtłuszczenie skóry.
-
Zalecane rękawice: neoprenowe lub nitrylowe (z odpowiednią odpornością wg EN 374-1).
-
-
Kwasy (np. kwas fosforowy, kwas solny) – używane w usuwaniu kamienia i rdzy.
-
Rękawice: neoprenowe lub PVC, z oznaczeniem odporności chemicznej.
-
-
Rozpuszczalniki (alkohole, acetony)
-
Przenikają przez winyl i lateks.
-
Rękawice: nitrylowe lub neoprenowe.
-
-
Środki chlorowe (np. podchloryn sodu)
-
Silnie utleniające, mogą powodować pęknięcia materiału.
-
Najlepsze: rękawice neoprenowe.
-
-
Detergenty i środki powierzchniowo czynne
-
Często stosowane w niskich stężeniach – rękawice lateksowe, nitrylowe lub winylowe mogą wystarczyć, o ile nie występuje kontakt długotrwały.
-
Jak dobrać rękawice robocze do sprzątania?
-
Określ rodzaj zagrożenia chemicznego – przeczytaj kartę charakterystyki stosowanego środka (SDS).
-
Sprawdź odporność chemiczną rękawic – poszukaj piktogramów i oznaczeń typu A, B, C wg EN ISO 374-1.
-
Wybierz odpowiedni materiał – zgodnie z tabelą odporności chemicznej producenta.
-
Zadbaj o komfort użytkowania – np. rękawice flokowane od wewnątrz (bawełniana wyściółka) zmniejszają pocenie i poprawiają komfort pracy.
-
Zwróć uwagę na długość i grubość rękawic – przy kontakcie z cieczą rękawice powinny sięgać za nadgarstek.
| Substancja chemiczna | Typowe zastosowanie | Zalecane materiały rękawic | Uwagi |
|---|---|---|---|
| Wodorotlenek sodu (NaOH) | Czyszczenie odpływów, usuwanie tłuszczu | Neopren, nitryl | Silnie żrący; wymaga wysokiej odporności chemicznej |
| Kwas fosforowy | Usuwanie kamienia, odkamienianie | Neopren, PVC | Może powodować degradację niektórych materiałów |
| Kwas solny | Czyszczenie toalet, usuwanie rdzy | Neopren, PVC | Silnie żrący; wymaga odpowiedniej ochrony |
| Alkohol izopropylowy | Dezynfekcja powierzchni | Nitryl, neopren | Może przenikać przez lateks i winyl |
| Podchloryn sodu (chlor) | Dezynfekcja, wybielanie | Neopren | Może powodować degradację lateksu i winylu |
| Detergenty i środki powierzchniowo czynne | Ogólne czyszczenie | Lateks, nitryl, winyl | W przypadku długotrwałego kontaktu zaleca się nitryl |
Podsumowanie
Dobór odpowiednich rękawic roboczych do sprzątania to jeden z podstawowych elementów bezpiecznej pracy w środowisku z chemikaliami. Najważniejsze to znać charakter środków czyszczących, które będą używane, znać normy i wybierać rękawice z odpowiednich materiałów. W przypadku wątpliwości zawsze warto sięgnąć do tabel odporności chemicznej producenta lub skonsultować wybór z inspektorem BHP. Pamiętaj, że materiał bazuje na ogólnej wiedzy i nie w każdym przypadku wymieniona ochrona spełni oczekiwania.