Zabezpieczenie prac na wysokości a obowiązujące przepisy
Prace na wysokości, ze względu na duże zagrożenie życia i ryzyko jakie ze sobą niosą, obostrzone są dość surowymi przepisami. W przepisach określono dokładnie, kto może wykonywać takie prace oraz jak powinni być zabezpieczeni pracownicy. Do ich dyspozycji są zarówno
środki ochrony indywidualnej, jak i
zbiorowej, mające na celu zapewnienie im bezpieczeństwa. Środki te powinny być dostosowane do rodzaju wykonywanej pracy, ilości pracowników przebywających na wysokości oraz ich potrzeby mobilności.
Środki ochrony zbiorowej są podstawową formą zabezpieczenia. Zapewniają one komfort pracy, są skuteczne przy ochronie większej liczby pracowników, a dodatkowo nie ograniczają ruchów i nie zagrażają plątaniem się linek, które są nieodzownym elementem
środków ochrony indywidualnej. Wszystkie wyżej wymienione, to powody, dla których ustawodawca określił, że pracodawca ma obowiązek zapewnienia pracownikom
środków ochrony zbiorowej przed
środkami ochrony indywidualnej.
Niezgodność z przepisami, w razie kontroli, skutkuje nałożeniem na pracodawcę lub osobę kierującą pracownikami mandatu w wysokości 1000- 2000 zł. Natomiast jeśli wykroczenie ze strony pracodawcy zaistniało dwukrotnie w ciągu dwóch lat, mandat może wynieść nawet 5000 zł. Z kolei jeśli prawa pracownicze łamane są nagminnie, inspektor pracy przekazuje sprawę do sądu, a ten może nałożyć karę w wysokości maksymalnie 30 000 zł. Jednak kary finansowe to jedno, a ewentualna utrata zdrowia i życia pracownika to kwestia na tyle bezcenna, że w żadnym razie nie warto ryzykować. Wszystkie obostrzenia prawne dla
prac na wysokości zostały zawarte w trzech aktach prawnych:
- Ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917 z późn. zm.)
- Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (Dz. U. z 2003 r. poz. 1650 z późn. zm.)
- Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. poz. 401)
Sposoby na ochronę pracowników podczas prac na wysokości
Upadek z wysokości jest jedną z najczęstszych przyczyn występowania wypadków w pracy, co więcej, stanowią one około 30% wszystkich wypadków mających miejsce w pracy. Wiele z nich skutkuje dużym uszczerbkiem na zdrowiu, jednak zdecydowana większość kończy się śmiertelnie. Dlatego też tak ważne jest odpowiednie
zabezpieczenie pracowników.
Do dyspozycji pracodawców i pracowników są różnorodne
środki ochrony zbiorowej oraz
środki ochrony indywidualnej. Wśród
środków ochrony zbiorowej możemy wyróżnić
balustrady,
poziome siatki bezpieczeństwa oraz
pionowe siatki bezpieczeństwa. Natomiast wśród
środków ochrony indywidualnej, do wyboru są
systemy powstrzymywania spadania,
szelki bezpieczeństwa,
linki bezpieczeństwa,
regulowane linki amortyzujące,
amortyzatory,
liny z urządzeniami samozaciskowymi,
urządzenia samohamowne. Każde rozwiązanie różni się od siebie pod względem sposobu mocowania, możliwości mobilności, jak również pod względem sposobu działania. Jednak ich cechą wspólną jest to, że skutecznie
chronią one
pracownika przed upadkiem z wysokości. Ażeby skuteczność środków ochrony, zarówno indywidualnej, jak i zbiorowej pozostawała na tym samym, wysokim poziomie, należy odpowiednio je przechowywać. Oprócz tego niezbędne jest sprawdzanie ich przed każdorazowym użyciem. Dodatkowo pracodawca powinien pamiętać o potrzebie okresowej wymiany zabezpieczeń, ponieważ jak każdy sprzęt, z czasem ulegają one zniszczeniu.
