Czym jest obuwie robocze i ochronne?
Podstawowym zadaniem obuwia ochronnego jest zabezpieczanie stóp pracownika przed wszelkimi uszkodzeniami. Wiele zależy od tego z jakiego materiału zostały wykonane i jakiej są jakości. Przy wykonywaniu prac, na przykład budowlanych, czy spawalniczych, nie należy korzystać z butów codziennego użytku. Mimo, że są wygodne, to nie spełniają podstawowych norm bezpieczeństwa. Nie mają odpowiedniego kroju, ani też nie posiadają rozwiązań wykorzystywanych w profesjonalnym obuwiu; nie są również tak wytrzymałe jak te przeznaczone do pracy. Bez wątpienia kluczowy przy wyborze butów roboczych jest rodzaj wykonywanej pracy. Posiadanie obuwia roboczego jest podyktowane wymaganiami technologicznymi, sanitarnymi i higienicznymi.
Rodzaje obuwia ochronnego
Tego typu obuwie dzielimy ze względu na:
- konstrukcję - w tej kategorii znajdują się:
- półbuty
- trzewiki
- buty do kolan
- buty z przedłużoną cholewką
- przeznaczenie, czyli chroniące przed czynnikami:
- chemicznymi
- biologicznymi
- mechanicznymi
- termicznymi
- atmosferycznymi
- porażeniem prądem elektrycznym
>Ponadto: przeznaczone do wykonywania pracy w atmosferze zagrożonej wybuchem oraz antystatyczne, to jest chroniące przed efektem ESD, czyli naładowaniem elektrycznym osoby noszącej owe buty.
Dodatkowo dzielimy je - ze względu na poziom zagrożeń - na:
- obuwie bezpieczne - chroni nie tylko stopę, ale i palce za pomocą podnosków. Ich wytrzymałość jest badana przy tak zwanym uderzeniu z energią 200 J.
- obuwie ochronne - takie buty są wytrzymałe przy tak zwanym uderzeniu z energią 100 J.
- obuwie zawodowe – służą one do ochrony przed urazami mogącymi wystąpić w czasie wypadku w miejscach pracy. Obuwie takie jest przeznaczone do korzystania na co dzień i używania tam, gdzie nie jest wymagana ochrona palców stopy za pomocą podnosków.
Ażeby buty mogły nosić miano obuwia ochronnego lub roboczego, muszą być wykonane zgodnie z obowiązującymi, restrykcyjnymi normami. Między innymi muszą mieć instrukcję - napisaną w języku polskim, informującą o właściwościach ochronnych, dostosowywaniu się butów, używaniu, konserwacji i sposobie ich przechowywania. Ponadto każda para obuwia powinna zostać przez producenta odpowiednio oznaczona, czyli posiadać:
- oznakowanie symbolem odpowiedniej kategorii ochronnej
- oznakowanie dodatkowymi symbolami w zależności od występowania dodatkowej właściwości ochronnej
- rozmiar
- znak firmowy
- oznaczenie producenta
- datę produkcji - kwartał i rok
- kraj producenta
- numer odpowiedniej normy
Kiedy używać obuwia ochronnego?
Zawsze wtedy, gdy stopy pracownika są narażone na uszkodzenia, należy używać profesjonalnego obuwia ochronnego. Czynników, które sprzyjają korzystaniu z niego jest wiele. Wśród nich znajdują się:
- ryzyko zmiażdżenia – konieczne jest posiadanie obuwia z noskami. Chronią one stopy przed uszkodzeniem nawet przez ciężary dochodzące do 20 kg
- ryzyko poślizgu – niezbędna jest podeszwa antypoślizgowa
- ryzyko uszkodzenia kostki lub łydki – w tym wypadku niezbędne są wysokie cholewki
- ryzyko kontaktu z niebezpiecznymi i agresywnymi chemikaliami
- ryzyko występowania wybuchowych gazów, wyziewów i pyłów - antyelektrostatyczne i antyiskrowe
- ryzyko gorących lub zimnych warunków pracy - takie buty muszą być nieco większe, by móc zmieścić w nich ciepłą skarpetę lub zapewnić odpowiednią wentylację stopom
- ryzyko iskier i kropel roztopionego metalu - w takim wypadku wykorzystywane jest obuwie niepalne
Na rynku występuje szereg rodzajów obuwia roboczego i ochronnego. Cechuje je doskonałe zabezpieczenie stóp przed urazami. Jednak, by w maksymalny sposób spełniały one swoje zadania, niezbędny jest ich dobór - zawsze do potrzeb wynikających z danego stanowiska pracy.